Kim dengeleniyor?
Hazine ve Maliye Bakanı Sn. Berat Albayrak sosyal medyayı oldukça aktif kullanıyor. Son günlerde ise sürekli ekonomideki dengelenmeden bahseden paylaşımları ile içimize su serpmeye devam ediyor! 2018 Ağustos’ta yaşadığımız krizden bu yana bahsettiği dengelenme sürecinin tüm hızıyla devam ettiğini ifade ediyor.
Bir açıdan haklı da!
Bakın size son bir hafta içinde ekonomide TÜİK tarafından yayınlanan verileri kabaca özetleyeyim.
Sanayi üretimi 2019 yılı kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %5,1 arttı. Anlaşılan o ki fabrikalarda çarklar ufak ufak dönmeye başlamış.
Perakende satışlar, yine 2019 yılı kasım ayında %8,5 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %0,9, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %13, otomotiv yakıtı satışları %8 arttı.
Toplam ciro tüm sektörlerde %14,8 arttı. Toplam cironun alt detaylarına bakıldığında; sanayi sektörü ciro endeksi 2019 yılı Kasım ayında yıllık %10,1, inşaat ciro endeksi %2,6, ticaret ciro endeksi %20,1 ve hizmet ciro endeksi %14,9 arttı.
Bu iki veriye göre yine anlaşılan o ki şirketler de işler ufak ufak “dengelenme” eğiliminde.
Yine bu hafta Türkiye Bankalar Birliği (TBB), Finansal Yeniden Yapılandırma Sözleşmesi (FYYS) kapsamında yeniden yapılandırılan toplam borç tutarının 5 milyar 188 milyon lira olduğunu bildirdi. Yani ödeme güçlüğü içerisine giren ya da girme ihtimali olan 5 milyar TL’lik borç yeniden yapılandırılmış oldu.
Yine 2019 Kasım ayının başında 100.000 olan Borsa100 endeksi, 120.000’e geldi. Borsada 100.000 TL üzerinde yatırımı olan gerçek kişi sayısı 73 bin civarı ve toplam portföyün %83’üne sahipler. Yani 3 aylık süre içerisinde şirketlerimizin değeri ortalama %20 artınca, gerçek kişilerin servetleri de %20 arttı.
Her şey ne kadar güllük gülistanlık değil mi?
Değil!
Çünkü ekonomi sadece üreticilerden ve sermaye sahiplerinden ibaret değil.
Bir de bütün bu mekanizmayı ayakta tutan tüketiciler ve emekçiler var.
TÜİK de bu gerçeğin farkında ve biliyorsunuz ekonominin bu tarafına ilişkin de veriler yayınlıyor. Bakın mesela 10 Ocak günü işgücü rakamları yayınlandı. TÜİK rakamlarına göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı Ekim döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 608 bin kişi artarak 4 milyon 396 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 1,8 puanlık artış ile %13,4 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı 2,1 puanlık artış ile %15,7 oldu.
Asgari ücret zammını, memur maaş zammını, emekli zammını enflasyona bağladık. Yani bir yılın sonunda bütün bu kesimlere %11-15 arası zam yaptı hükümet.
Gıda enflasyonu, kira enflasyonu gibi ana harcama kalemlerini dikkate aldığımızda emekçinin ve emekçi olamayan işsizlerin durumu hala pek de parlak değil.
Uzun lafın kısası!
Eşitsizlik ve adaletsizliği, krizden sonra dengeleniyoruz dediğinizde bile yaşadığımız bir ekonomi var artık.
Geçen hafta Ahmet Hakan yazmıştık, bu hafta da son cümleyi Fatih Altaylı yapalım.
Ne zaman adam oluruz?
Gerçekten hep beraber dengelendiğimizde!
Yanıtlayın